როდესაც ახალ ამბებს კითხულობთ:

1. შეჩერდით;

2. გადაამოწმეთ;

3. დარწმუნდით;

4. გადაწყვიტეთ.

სანამ ინფორმაციას დაიჯერებთ, გააზიარებთ და მოიწონებთ, შეჩერდით!

დასვით კითხვები:

- ვინ არის რეპორტიორი? გსმენიათ მის შესახებ აქამდე? ენდობით?

- როგორ წარმოადგენს ავტორი საკუთარ თავს? სააგენტოა თუ კონკრეტული ჟურნალისტი?

- სხვა რა ახალი ამბები აქვთ გაზიარებული? სარწმუნოა?

- როგორ გამოიყურება მათი ვებგვერდი?

- როგორი სახელწოდება/მისამართი აქვს ვებგვერდს?

- რამდენად ფორმალური და გრამატიკულად გამართულია ტექსტი?

- რამდენად შეესაბამება სტატიის სახელწოდება მის შინაარსს?

გადაამოწმეთ:

- მსგავსი ახალი ამბავი თქვენთვის სანდო სხვა წყაროებმაც გადმოსცეს თუ არა;

- სტატიას თანდართული აქვს თუ არა მოვლენის ამსახველი რეალური ფოტო სათაურითა და ავტორის მითითებით;

- გამოყენებულია თუ არა ციტატები რეალური წყაროებიდან;

- სტატიაში ნახსენებია თუ არა ალტერნატიული შეხედულებები;

- რეპორტიორი მხოლოდ საკუთარ მოსაზრებას ხომ არ გადმოსცემს მომხდარის შესახებ;

- ფაქტები გამყარებულია თუ არა შესაბამისი მტკიცებულებებით (ფოტოები, ციტატები და სტატისტიკა).

გადაწყვიტეთ:

- ვენდობი ამ ახალ ამბავს;

- გავაზიარებ ამ ახალ ამბავს;

- ვეთანხმები ამ ახალ ამბავს;

- ვაპირებ, მოვიძიო მეტი ინფორმაცია ამ ამბის შესახებ;

ან

- არ ვენდობი ამ ახალ ამბავს;

- არ ვაპირებ ამ ახალი ამბის გაზიარებას;

- ვთვლი, რომ არ არის მართალი;

- მიმაჩნია, რომ მიკერძოებულია;

- ვაპირებ, გავარკვიო სიმართლე ამ ამბის შესახებ.

წყარო: The Guardian Foundation-ის News Wise პროგრამის ფარგლებში შექმნილი საგანმანათლებლო რესურსი 9-11 წლის მოზარდებისთვის. https://uploads.guim.co.uk/2020/05/15/News_Navigator_2020.pdf